تولید مرکبات امسال هم مثل سال گذشته وضعیت مطلوبی دارد و با تولید بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزارتنی پرتقال، کفه عرضه این محصول سنگین‌تر از تقاضا شده است. برای جلوگیری از کاهش قیمت و زیان باغداران، وزارت کشاورزی در راستای سیاست «بازار در برابر بازار»، راه صادرات پرتقال را باز کرده است و احتمال پرداخت مشوق صادراتی هم وجود دارد. کارشناسان معتقدند با وجود تلاش دولت صادرات مرکبات در حجمی محقق نمی‌شود که از کاهش قیمت جلوگیری کند و لازم است برای تعادل بخشی به بازار دولت خرید پرتقال شب عید را هرچه زودتر آغاز کند.

اعطای مجوز واردات مرکبات در ازای صادرات

مدیرکل دفتر توسعه صادرات وزارت جهاد کشاورزی از احتمال اختصاص مشوق برای صادرات پرتقال خبر داد و گفت: درخواست اختصاص ۵۰۰ تومان یارانه صادراتی برای هرکیلوگرم پرتقال به دولت ارائه شده است. شاهرخ شجری گفت: بر اساس سیاست «بازار در برابر بازار»، افرادی که قصد دارند از نیمه اردیبهشت ماه ۹۶ تا نیمه شهریورماه همین سال، اقدام به واردات پرتقال و نارنگی کنند و از سیاست فوق بهره‌مند شوند، باید هم‌اکنون اقدام به صادرات مرکبات کنند تا در زمان یاد شده، به آنان اجازه واردات داده شود.  وی با بیان اینکه در حال حاضر به ازای صادرات ۳ کیلوگرم پرتقال یا نارنگی، اجازه واردات یک کیلوگرم از این محصولات در زمان یادشده، داده خواهد شد، گفت: ما محدودیتی برای صادرات نداریم و افرادی را که مایل به این کار باشند، تشویق می‌کنیم.

مدیرکل دفتر توسعه صادرات وزارت جهاد کشاورزی، همچنین از اختصاص مشوق صادراتی برای صادرات پرتقال خبر داد و اضافه کرد: ما پیگیر هستیم تا این امر عملیاتی شود ضمن اینکه اختصاص یارانه برای صادرات پرتقال باعث می‌شود محصول مازاد را با استانداردها و کیفیتی که تعریف شده، صادر کنیم. شجری در پاسخ به اینکه پیش‌بینی می‌شود چه میزان مرکبات با این اقدام از کشور صادر شود، اضافه کرد: پیش‌بینی این مساله سخت است اما قطعا اختصاص یارانه و اقدامات انجام شده، سبب می‌شود صادرکنندگان ترغیب شوند و میزان صادرات افزایش پیدا کند. کشور حدود ۱۰۰ هزارتن ظرفیت صادرات پرتقال دارد و ما امیدواریم بتوانیم این محصول را هرچه بیشتر و با کیفیت بالاتر، صادر کنیم.

چالش‌های صادرات مرکبات ایرانی

یک صادرکننده محصولات کشاورزی با بیان اینکه سیاست «بازار در ازای بازار» تا حدودی باعث صادر شدن مازاد تولیدات بخش کشاورزی می‌شود،  گفت: این سیاست درباره واردات موز به ازای صادرات سیب اجرا شد و تقریبا جواب داد و حالا وزارت کشاورزی همین مدل را درباره مرکبات اجرا کرده است. مسعود نقیبی با اشاره به بازارهای بالقوه صادراتی مرکبات ایرانی، گفت: کشورهای حوزه خلیج‌فارس، عراق و کشورهای آسیای میانه و روسیه بازار هدف این محصولات هستند ولی درباره صادرات مرکبات دو نکته وجود دارد.

اول اینکه صادرات ۱۰۰ هزارتن مرکبات نمی‌تواند جلوی کاهش قیمت این محصولات را بگیرد و هم‌اکنون در بازار شاهد هستیم که پرتقال درجه یک به کیلویی ۱۸۰۰ تومان رسیده و این محصول از باغداران حدود ۱۰۰۰ تومان خریداری می‌شود که زیان آنها را درپی دارد. دومین نکته این است که کشور ما برای صادرات مرکبات سازماندهی و ساختار مناسبی ندارد یعنی مرکبات برای رسیدن به بازار کشورهای عربی باید با کانتینر یخچال‌دار حمل شود که به تعداد کافی در اختیار نیست. به‌علاوه بسته‌بندی مرکبات ما در حد ابتدایی است و این مدل بسته‌بندی حتی در کشوری مثل عراق هم مشتری‌پسند نیست. وی در پایان تصریح کرد: دولت برای جلوگیری از زیان باغداران باید هرچه زودتر خرید تضمینی میوه شب عید را آغاز کند، ضمنا اگر می‌خواهیم در بازار صادرات مرکبات موفق عمل کنیم، تقویت ساختارهای این بخش ضروری است.